Hoogeveen – 28 stenen. 28 namen. Om niet te vergeten. Nooit. Mensen die als ieder ander hun leven leidden, met als enige verschil dat ze joods waren. Gedood door de nazi’s. Dankzij de Stichting Hoogeveense Herdenkingsstenen (SHH) blijven zij in herinnering. Op dinsdagmiddag 23 oktober krijgt elke struikelsteen zijn eigen plek. Op zeven verschillende locaties aan Het Haagje. 28 individuele monumenten, met de nadrukkelijke boodschap: dit nooit weer.
Bijeenkomst
Aan de onthulling gaat een bijeenkomst in het Jannes van der Sleedenhuis locatie De Kaap aan Het Haagje vooraf. De inloop is vanaf 14.00 uur. Het officiële programma begint om 14.30 uur. Sprekers zijn onder anderen stichtingsvoorzitter Eddy Seinen, burgemeester Karel Loohuis, Herman Braaf en Benno Ketelaar. Violiste Selma Suruliz verzorgt de muziek. Om 15.00 uur worden de herdenkingsstenen onthuld op de adressen Het Haagje 12, 18, 25, 28, 38, 56 en 58.
‘De leeftijden van de slachtoffers variëren. Een van de stenen is voor een baby’tje, dat slechts een paar maanden oud mocht worden. Ja, dat grijpt je enorm aan.’ Eddy Seinen, voorzitter van SHH, spreekt met ontroering in zijn stem. Samen met Albert Metselaar, Hans Bertels, Gerrit Koele, Roeland Hup en Jerry Vondeling vormt hij het bestuur van de stichting, die drie jaar geleden het levenslicht zag. Sindsdien is vooral veel research gedaan. Een belangrijke taak, die Albert Metselaar op zich heeft genomen. De historicus doet al zo’n twaalf à dertien jaar onderzoek naar de Hoogeveense slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog die in aanmerking komen voor een struikelsteen. Onderzoek dat zeer gedegen moet gebeuren, zo legt hij uit. ‘Twee vragen zijn van groot belang. Is er nog familie en klopt het verhaal? Er wordt veel aangenomen, maar dat is voor mij niet voldoende. Ik wil bewijzen. Zekerheid. Valse geschiedschrijving moet worden voorkomen.’ Seinen vult aan: ‘Je zou het schaamrood op de kaken krijgen als achteraf blijkt dat een verhaal niet klopt.’
Alle dagen druk met herdenkingsstenen
Metselaar is er letterlijk alle dagen mee bezig. ‘Het gaat om iedereen die aantoonbaar door de nazi’s is gedood. Mensen die nooit terug zijn gekomen. Het kan ook gaan om personen die aantoonbaar in de dood zijn gevlucht. Zoals een oude man, die bij het binnenvallen van de Duitsers in Hoogeveen uit angst gekozen heeft voor zelfmoord. Het was zijn dochter, zelf later omgekomen in een concentratiekamp, die hem heeft gevonden.’ Aanvankelijk had de historicus slechts zijn overlijdensdatum. Het politiedossier van personen die geen natuurlijke dood zijn gestorven, bracht helderheid. Daarin stond vermeld: ‘gevlucht in de dood’. En dus krijgt ook hij een herdenkingssteen.
Het uitzoeken van de exacte woonadressen van de slachtoffers was eveneens een pittige klus. De vrees bestond dat heel wat locaties niet meer terug te vinden zouden zijn omdat er te veel is veranderd. Albert Metselaar is echter niet voor één gat te vangen. Kaarten uit 1930 én een 17e -eeuws meetlint brachten uitkomst. En dus kunnen dinsdag 23 oktober 28 stenen worden onthuld, nadat enkele jaren eerder al 15 stenen zijn geplaatst.
Bron: © NDC mediagroep